Znaki nakazu

Znaki nakazu to znaki typu C, które pomagają określić obowiązki uczestników ruchu drogowego, a także początek i koniec drogi przeznaczonej dla pieszych i rowerów. Mają też szereg innych zastosowań.

Nakaz jazdy w prawo przed znakiem

C-1

Nakaz jazdy w prawo przed znakiem

Kierujący jest zobowiązany jechać w prawo przed znakiem. Ten znak nakazu występuje na przedłużeniu osi jezdni, drogi lub na niej samej. Miejsce obowiązywania znaku to najbliższe skrzyżowanie lub inny najbliższy punkt, w którym można zmienić kierunek jazdy.

Nakaz jazdy w prawo za znakiem

C-2

Nakaz jazdy w prawo za znakiem

Kierujący jest zobowiązany jechać w prawo za znakiem. Ten znak nakazu występuje na przedłużeniu osi jezdni, drogi lub na niej samej. Miejsce obowiązywania znaku to najbliższe skrzyżowanie lub inny najbliższy punkt, w którym można zmienić kierunek jazdy.

Nakaz jazdy w lewo przed znakiem

C-3

Nakaz jazdy w lewo przed znakiem

Kierujący jest zobowiązany jechać w lewo przed znakiem. Ten znak nakazu występuje na przedłużeniu osi jezdni, drogi lub na niej samej. Miejsce obowiązywania znaku to najbliższe skrzyżowanie lub inny najbliższy punkt, w którym można zmienić kierunek jazdy.

Nakaz jazdy w lewo za znakiem

C-4

Nakaz jazdy w lewo za znakiem

Kierujący jest zobowiązany jechać w lewo za znakiem. Ten znak nakazu występuje na przedłużeniu osi jezdni, drogi lub na niej samej. Miejsce obowiązywania znaku to najbliższe skrzyżowanie lub inny najbliższy punkt, w którym można zmienić kierunek jazdy.

Nakaz jazdy prosto

C-5

Nakaz jazdy prosto

Kierujący jest zobowiązany jechać prosto. Ten znak nakazu występuje na przedłużeniu osi jezdni, drogi lub na niej samej. Miejsce obowiązywania znaku to najbliższe skrzyżowanie lub inny najbliższy punkt, w którym można zmienić kierunek jazdy.

Nakaz jazdy prosto lub w prawo

C-6

Nakaz jazdy prosto lub w prawo

Kierujący jest zobowiązany jechać prosto lub w prawo. Ten znak nakazu występuje na przedłużeniu osi jezdni, drogi lub na niej samej. Miejsce obowiązywania znaku to najbliższe skrzyżowanie lub inny najbliższy punkt, w którym można zmienić kierunek jazdy.

Nakaz jazdy prosto lub w lewo

C-7

Nakaz jazdy prosto lub w lewo

Kierujący jest zobowiązany jechać prosto lub w lewo. Ten znak nakazu występuje na przedłużeniu osi jezdni, drogi lub na niej samej. Miejsce obowiązywania znaku to najbliższe skrzyżowanie lub inny najbliższy punkt, w którym można zmienić kierunek jazdy.

Nakaz jazdy w prawo lub w lewo

C-8

Nakaz jazdy w prawo lub w lewo

Kierujący jest zobowiązany jechać w prawo lub w lewo. Ten znak nakazu występuje na przedłużeniu osi jezdni, drogi lub na niej samej. Miejsce obowiązywania znaku to najbliższe skrzyżowanie lub inny najbliższy punkt, w którym można zmienić kierunek jazdy.

Nakaz jazdy z prawej strony znaku

C-9

Nakaz jazdy z prawej strony znaku

Kierujący jest zobowiązany jechać po prawej stronie znaku. Ten znak nakazu występuje na przedłużeniu osi jezdni, drogi lub na niej samej. Miejsce obowiązywania znaku to najbliższe skrzyżowanie lub inny najbliższy punkt, w którym można zmienić kierunek jazdy. Znak pozwala na ominięcie wysepki lub przeszkody w jezdni, gwarantując brak zmiany zamierzonego kierunku jazdy.

Nakaz jazdy z lewej strony znaku

C-10

Nakaz jazdy z lewej strony znaku

Kierujący jest zobowiązany jechać po lewej stronie znaku. Ten znak nakazu występuje na przedłużeniu osi jezdni, drogi lub na niej samej. Miejsce obowiązywania znaku to najbliższe skrzyżowanie lub inny najbliższy punkt, w którym można zmienić kierunek jazdy. Znak pozwala na ominięcie wysepki lub przeszkody w jezdni, gwarantując brak zmiany zamierzonego kierunku jazdy.

Nakaz jazdy z prawej lub lewej strony znaku

C-11

Nakaz jazdy z prawej lub lewej strony znaku

Kierujący jest zobowiązany jechać po prawej lub lewej stronie znaku. Ten znak nakazu występuje na przedłużeniu osi jezdni, drogi lub na niej samej. Miejsce obowiązywania znaku to najbliższe skrzyżowanie lub inny najbliższy punkt, w którym można zmienić kierunek jazdy. Znak pozwala na ominięcie wysepki lub przeszkody w jezdni, gwarantując brak zmiany zamierzonego kierunku jazdy.

Ruch okrężny

C-12

Ruch okrężny

Znak C-12 informuje kierowcę, że na najbliższym skrzyżowaniu obowiązuje ruch okrężny w kierunku pokazanym na znaku. Może to być rondo, wyspa lub plac. Często występuje ze znakiem A-1, który udziela pierwszeństwa kierującym będącym na skrzyżowaniu w stosunku do kierujących, którzy wjeżdżają na rondo czy plac.

Droga dla rowerów

C-13

Droga dla rowerów

Znak oznacza drogę dla kierujących rowerami jednośladowymi. Rowerzyści są zobowiązani jazdą po tej drodze, którą wskazuje znak. Oznacza to, że kierujący rowerami nie mogą jechać inną drogą niż ta.

Koniec drogi dla rowerów

C-13a

Koniec drogi dla rowerów

Znak oznacza koniec drogi przeznaczonej dla kierujących rowerami jednośladowymi. Rowerzyści nie są już zobligowani do jazdy tą drogą. Muszą włączyć się do jezdni, którą poruszają się także inny pojazdy.

Prędkość minimalna

C-14

Prędkość minimalna

Znak oznacza prędkość minimalną, jaką kierujący musi jechać danym odcinkiem drogi. Kierowca nie powinien jednak przekraczać wskazanej liczby kilometrów na godzinę wynikającej ze szczegółowych przepisów. Należy pamiętać, że prędkość wskazana na znaku może być jednak niższa, gdy wskazują na to warunki ruchu lub sytuacje zachowania bezpieczeństwa na drodze.

Koniec minimalnej prędkości

C-15

Koniec minimalnej prędkości

Znak oznacza zakończenie obowiązywania minimalnej prędkości na danym odcinku drogi i jednocześnie odwołuje znak C-14. Kierowca powinien stosować się do prędkości wynikającej z przepisów szczegółowych np. ograniczenie prędkości w terenie zabudowanym lub na zwykłej drodze.

Droga dla pieszych

C-16

Droga dla pieszych

Znak oznacza drogę dla pieszych. Osoby niezmotoryzowane są zobowiązane do korzystania z drogi, którą wskazuje znak. Pozwala to na wykluczenie poruszania się pojazdów, co wpłynie na bezpieczeństwo pieszych. Często stosuje się ten znak przy centrach handlowych lub w osiedlach mieszkaniowych.

Koniec drogi dla pieszych

C-16a

Koniec drogi dla pieszych

Znak oznacza koniec drogi przeznaczonej dla pieszych i odwołuje znak C-16. Osoby niezmotoryzowane nie są już zobligowane do korzystania z tej drogi.

Nakazany kierunek jazdy dla pojazdów z materiałami niebezpiecznymi

C-17

Nakazany kierunek jazdy dla pojazdów z materiałami niebezpiecznymi

Znak dla kierujących pojazdami, którymi przewożone są materiały niebezpieczne. Na znaku mogą występować znaki nakazu, które wyznaczają dalszy kierunek jazdy np. nakaz jazdy w lewo przed znakiem itp. Znak jako jedyny znak nakazu nie jest okrągły tylko prostokątny.

Nakaz używania łańcuchów przeciwpoślizgowych

C-18

Nakaz używania łańcuchów przeciwpoślizgowych

Znak występuje na określonych drogach w okresie opadów śniegu. Drogi, na których podróżowanie bez łańcuchów antypoślizgowych jest niebezpieczne są oznaczane tym znakiem. Znak nakazuje kierowcom stosowanie łańcuchów przeciwpoślizgowych na co najmniej dwóch kołach napędowych. Pod znakiem umieszczana jest tabliczka T-23, która określa dla jakich pojazdów obowiązuje nakaz stosowania łańcuchów.

Najczęściej zadawane pytania

Znaki nakazu - o co najczęściej pytają kierowcy?
Jakie to są znaki nakazu?
Co odwołuje znaki nakazu?
Jakiego kształtu są nakazy?
Jaki mandat za niestosowanie się do znaku nakazu?
Czy na drodze z nakazem jazdy prosto można cofać?

Jeśli szukasz informacji na temat wymaganego sposobu jazdy po skrzyżowaniu lub drodze, znaki nakazu mogą być pomocne w ruchu drogowym. Każdy znak drogowy nakazu musi być bezwzględnie respektowany – inaczej ignorowanie go grozi mandatem. Zazwyczaj oznaczenia te wskazują na obowiązek jazdy w konkretny sposób, co ma pozwolić zadbać o organizację poruszania się uczestnika ruchu drogowego i jego bezpieczeństwo. Znak nakazu pojawia się tam, gdzie jest możliwość zmiany kierunku jazdy, ruch pieszy lub rowerowy musi być przekierowany na osobną ścieżkę lub powinna być zachowana prędkość minimalna określona na znaku. Często pod znakiem tabliczka dodatkowa wskazuje na odstępstwa do zasady. Sprawdź, co jeszcze warto wiedzieć o tych znakach!

Znaki drogowe nakazu – definicja

Znaki nakazu to takie znaki drogowe, które wskazują, jak powinien wyglądać sposób jazdy oraz informuje o rodzaju obowiązków uczestnika ruchu drogowego. Wszystkie ustalenia związane z tym, jakie są znaki nakazu w Polsce, określa Rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych. Znaki nakazu to znaki typu C, dlatego każdy z nich oznaczany jest literką C i numerem od 1 do 19. Znaki te mogą:

  • wskazywać kierunek jazdy dla pojazdów określonych uczestników ruchu drogowego,
  • określać wymagany sposób jazdy na skrzyżowaniu,
  • określać prędkość,
  • nakazywać stosowanie konkretnego wyposażenia,
  • wskazywać miejsca, w których powinien odbywać się ruch pieszych oraz koniec drogi dla pieszych,
  • wskazywać miejsca, w których powinien odbywać się ruch rowerów lub koniec drogi dla rowerów.
  • Jak długo znak obowiązuje? Znaki nakazu mogą być odwoływane:
  • przez konkretne znaki odwołujące,
  • przez tabliczki informacyjne,
  • na najbliższym skrzyżowaniu, bez dodatkowych oznaczeń; jeśli obowiązują dalej, są powtarzane po skrzyżowaniu.
  • Znaki nakazu dotyczą takich uczestników ruchu drogowego jak:
  • kierujący pojazdem silnikowym,
  • kierujący rowerami jednośladowymi,
  • piesi.

Znaki drogowe nakazu – wygląd

Z zasady to, jak wyglądają znaki nakazu, jest definiowane przez Konwencję o znakach i sygnałach drogowych – w ten sposób oznaczenia są zbieżne w całej Europie, choć mogą różnić się tłem. W ten sposób można określić jednolity system symboli zgodny z konwencją, która wskazuje, że znaki nakazu są okrągłe i mają niebieskie tło z białymi symbolami. Do wyjątków należy znak C-17 dotyczący ruchu pojazdów z materiałami niebezpiecznymi, który jest prostokątny i ma białe tło z dodatkowymi oznaczeniami. Pod każdym ze znaków mogą znajdować się dodatkowe tabliczki, które np. ograniczają nakaz w jakimś zakresie lub dla danych osób.

Znaki nakazu mogą mieć od 400 do 1000 mm średnicy, a ich konkretne możliwe wymiary to:

  • 400 mm – znaki mini – umieszczane na słupkach przeszkodowych, w obszarze zabudowanym albo na tablicach kierujących wszędzie tam, gdzie niemożliwe jest umieszczenie większego znaku,
  • 600 mm – znaki małe – umieszczane na drogach powiatowych i gminnych,
  • 800 mm – znaki średnie – umieszczane na drogach krajowych i wojewódzkich jednojezdniowych, drogach powiatowych (bez drogowskazów w formie tablic) i w miejscach, gdzie łączą się autostrady i drogi ekspresowe,
  • 900 mm – znaki duże – stosowane na drogach ekspresowych, jezdniach głównych, drogach dwujezdniowych, które lezą poza obszarem zabudowanym lub na nim, ale dopuszczalna prędkość wynosi ponad 60 km/h,
  • 1000 mm – znaki wielkie – umieszczane przy głównych jezdniach i autostradach.

Gdzie umieszcza się znaki nakazu?

Stosowanie znaków nakazu jest ściśle opisane w Rozporządzeniu w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach. W przypadku znaków nakazu obowiązują konkretne zasady:

od 0,5 do 2 m od krawędzi jezdni,

minimum 0,5 m od zewnętrznej krawędzi pasa dzielącego jezdnie na drogach dwujezdniowych.

Znaki nakazu umieszcza się przy prawej krawędzi jezdni, chyba że jest to droga z osobnymi pasami ruchu. W takim przypadku znak może być umieszczony również po lewej stronie. Bardzo często znak nakazu umieszczany jest przed skrzyżowaniami, gdzie istnieje możliwość zmiany kierunku jazdy.

Rodzaje znaków nakazu

Wyróżnia się następujące rodzaje znaków nakazu:

  • C-1 – nakaz jazdy w prawo przed znakiem,
  • C-2 – nakaz jazdy w prawo za znakiem,
  • C-3 – nakaz jazdy w lewo przed znakiem,
  • C-4 – nakaz jazdy w prawo za znakiem,
  • C-5 – nakaz jazdy prosto,
  • C-6 – nakaz jazdy prosto lub w prawo,
  • C-7 – nakaz jazdy prosto lub w lewo,
  • C-8 – nakaz jazdy po lewej stronie znaku,
  • C-9 – nakaz jazdy z prawej strony znaku,
  • C-10 – nakaz jazdy z lewej strony znaku,
  • C-11 – nakaz jazdy z prawej lub lewej strony znaku,
  • C-12 – ruch okrężny, co oznacza, że na skrzyżowaniu ruch odbywa się wokół wyspy w kierunku wskazanym przez znak; może występować z oznaczeniem A-7, czyli ustąp pierwszeństwa przejazdu, a wtedy oznacza pierwszeństwo kierującego znajdującego się na skrzyżowaniu przed tym, który na nie wjeżdża,
  • C-13 – nakaz jazdy ścieżką rowerową, który kończony jest przez znak odwołujący C-13a, czyli koniec nakazu jazdy ścieżką rowerową,
  • C-14 – prędkość minimalna określona dla kierowcy, którą przy zachowaniu ograniczeń prędkości wynikających z przepisów musi poruszać się pojazd; zachowuje się ją z zastrzeżeniem, że zasady i bezpieczeństwo wymagają zmniejszenia prędkości,
  • C-15 – koniec prędkości minimalnej określonej przez znak C-14,
  • C-16 – nakaz poruszania się drogą dla pieszych; znak C-16a jest odwoływany przez koniec nakazu poruszania się drogą dla pieszych,
  • C-17 – nakazany kierunek jazdy dla pojazdów z towarami niebezpiecznymi – jedyny znak nakazu o innym kształcie,
  • C-18 – nakaz używania łańcuchów przeciwpoślizgowych na co najmniej dwóch kołach napędowych; często ten znak nakazu ma dodatkowe odstępstwa dla określonych uczestników ruchu drogowego w formie tabliczki umieszczonej pod znakiem – jest to tabliczka T-23 lub T-23j – wówczas znak dotyczy pojazdów określonych na dodatkowym oznaczeniu,
  • C-19 – koniec nakazu używania łańcuchów przeciwpoślizgowych – odwołuje znak C-18.

Znaki nakazu wskazują na obowiązki uczestnika ruchu drogowego. Mogą być związane z poruszaniem się pieszych, kierujących rowerami jednośladowymi lub pojazdami spalinowymi. Są stawiane w sytuacjach, gdy występuje możliwość zmiany wymaganego sposobu poruszania się lub zmieniają się warunki ruchu. Są istotnym wskazaniem dla wszystkich uczestników ruchu drogowego.

Nasze artykuły i porady

Chcesz poszerzyć swoją wiedzę na temat znaków drogowych i ich znaczenia? Zajrzyj do naszych poradników!

2024-11-29

Dojazd do posesji z drogi – aktualne przepisy, odszkodowanie

Wiele budynków nie ma bezpośredniego połączenia z drogą gminną, powiatową czy np. krajową. Wtedy potrzebna...

2024-11-29

Jak sprawdzić, czy droga jest gminna?

W Polsce występują drogi prywatne i publiczne, ale tych drugich jest znacznie więcej. Każda z...

2024-11-29

Wymiary znaków drogowych

Znaki drogowe wpływają na płynność i bezpieczeństwo ruchu – na drogach publicznych, prywatnych, na parkingach,...