Znaki nakazu

Jeśli szukasz informacji na temat wymaganego sposobu jazdy po skrzyżowaniu lub drodze, znaki nakazu mogą być pomocne w ruchu drogowym. Każdy znak drogowy nakazu musi być bezwzględnie respektowany – inaczej ignorowanie go grozi mandatem. Zazwyczaj oznaczenia te wskazują na obowiązek jazdy w konkretny sposób, co ma pozwolić zadbać o organizację poruszania się uczestnika ruchu drogowego i jego bezpieczeństwo. Znak nakazu pojawia się tam, gdzie jest możliwość zmiany kierunku jazdy, ruch pieszy lub rowerowy musi być przekierowany na osobną ścieżkę lub powinna być zachowana prędkość minimalna określona na znaku. Często pod znakiem tabliczka dodatkowa wskazuje na odstępstwa do zasady. Sprawdź, co jeszcze warto wiedzieć o tych znakach!

Znaki drogowe nakazu – definicja

Znaki nakazu to takie znaki drogowe, które wskazują, jak powinien wyglądać sposób jazdy oraz informuje o rodzaju obowiązków uczestnika ruchu drogowego. Wszystkie ustalenia związane z tym, jakie są znaki nakazu w Polsce, określa Rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych. Znaki nakazu to znaki typu C, dlatego każdy z nich oznaczany jest literką C i numerem od 1 do 19. Znaki te mogą:

• wskazywać kierunek jazdy dla pojazdów określonych uczestników ruchu drogowego,
• określać wymagany sposób jazdy na skrzyżowaniu,
• określać prędkość,
• nakazywać stosowanie konkretnego wyposażenia,
• wskazywać miejsca, w których powinien odbywać się ruch pieszych oraz koniec drogi dla pieszych,
• wskazywać miejsca, w których powinien odbywać się ruch rowerów lub koniec drogi dla rowerów.
• Jak długo znak obowiązuje? Znaki nakazu mogą być odwoływane:
• przez konkretne znaki odwołujące,
• przez tabliczki informacyjne,
• na najbliższym skrzyżowaniu, bez dodatkowych oznaczeń; jeśli obowiązują dalej, są powtarzane po skrzyżowaniu.
• Znaki nakazu dotyczą takich uczestników ruchu drogowego jak:
• kierujący pojazdem silnikowym,
• kierujący rowerami jednośladowymi,
• piesi.

Znaki drogowe nakazu – wygląd

Z zasady to, jak wyglądają znaki nakazu, jest definiowane przez Konwencję o znakach i sygnałach drogowych – w ten sposób oznaczenia są zbieżne w całej Europie, choć mogą różnić się tłem. W ten sposób można określić jednolity system symboli zgodny z konwencją, która wskazuje, że znaki nakazu są okrągłe i mają niebieskie tło z białymi symbolami. Do wyjątków należy znak C-17 dotyczący ruchu pojazdów z materiałami niebezpiecznymi, który jest prostokątny i ma białe tło z dodatkowymi oznaczeniami. Pod każdym ze znaków mogą znajdować się dodatkowe tabliczki, które np. ograniczają nakaz w jakimś zakresie lub dla danych osób.

Znaki nakazu mogą mieć od 400 do 1000 mm średnicy, a ich konkretne możliwe wymiary to:

• 400 mm – znaki mini – umieszczane na słupkach przeszkodowych, w obszarze zabudowanym albo na tablicach kierujących wszędzie tam, gdzie niemożliwe jest umieszczenie większego znaku,
• 600 mm – znaki małe – umieszczane na drogach powiatowych i gminnych,
• 800 mm – znaki średnie – umieszczane na drogach krajowych i wojewódzkich jednojezdniowych, drogach powiatowych (bez drogowskazów w formie tablic) i w miejscach, gdzie łączą się autostrady i drogi ekspresowe,
• 900 mm – znaki duże – stosowane na drogach ekspresowych, jezdniach głównych, drogach dwujezdniowych, które lezą poza obszarem zabudowanym lub na nim, ale dopuszczalna prędkość wynosi ponad 60 km/h,
• 1000 mm – znaki wielkie – umieszczane przy głównych jezdniach i autostradach.

Gdzie umieszcza się znaki nakazu?

Stosowanie znaków nakazu jest ściśle opisane w Rozporządzeniu w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach. W przypadku znaków nakazu obowiązują konkretne zasady:

od 0,5 do 2 m od krawędzi jezdni,

minimum 0,5 m od zewnętrznej krawędzi pasa dzielącego jezdnie na drogach dwujezdniowych.

Znaki nakazu umieszcza się przy prawej krawędzi jezdni, chyba że jest to droga z osobnymi pasami ruchu. W takim przypadku znak może być umieszczony również po lewej stronie. Bardzo często znak nakazu umieszczany jest przed skrzyżowaniami, gdzie istnieje możliwość zmiany kierunku jazdy.

Rodzaje znaków nakazu

Wyróżnia się następujące rodzaje znaków nakazu:

• C-1 – nakaz jazdy w prawo przed znakiem,
• C-2 – nakaz jazdy w prawo za znakiem,
• C-3 – nakaz jazdy w lewo przed znakiem,
• C-4 – nakaz jazdy w prawo za znakiem,
• C-5 – nakaz jazdy prosto,
• C-6 – nakaz jazdy prosto lub w prawo,
• C-7 – nakaz jazdy prosto lub w lewo,
• C-8 – nakaz jazdy po lewej stronie znaku,
• C-9 – nakaz jazdy z prawej strony znaku,
• C-10 – nakaz jazdy z lewej strony znaku,
• C-11 – nakaz jazdy z prawej lub lewej strony znaku,
• C-12 – ruch okrężny, co oznacza, że na skrzyżowaniu ruch odbywa się wokół wyspy w kierunku wskazanym przez znak; może występować z oznaczeniem A-7, czyli ustąp pierwszeństwa przejazdu, a wtedy oznacza pierwszeństwo kierującego znajdującego się na skrzyżowaniu przed tym, który na nie wjeżdża,
• C-13 – nakaz jazdy ścieżką rowerową, który kończony jest przez znak odwołujący C-13a, czyli koniec nakazu jazdy ścieżką rowerową,
• C-14 – prędkość minimalna określona dla kierowcy, którą przy zachowaniu ograniczeń prędkości wynikających z przepisów musi poruszać się pojazd; zachowuje się ją z zastrzeżeniem, że zasady i bezpieczeństwo wymagają zmniejszenia prędkości,
• C-15 – koniec prędkości minimalnej określonej przez znak C-14,
• C-16 – nakaz poruszania się drogą dla pieszych; znak C-16a jest odwoływany przez koniec nakazu poruszania się drogą dla pieszych,
• C-17 – nakazany kierunek jazdy dla pojazdów z towarami niebezpiecznymi – jedyny znak nakazu o innym kształcie,
• C-18 – nakaz używania łańcuchów przeciwpoślizgowych na co najmniej dwóch kołach napędowych; często ten znak nakazu ma dodatkowe odstępstwa dla określonych uczestników ruchu drogowego w formie tabliczki umieszczonej pod znakiem – jest to tabliczka T-23 lub T-23j – wówczas znak dotyczy pojazdów określonych na dodatkowym oznaczeniu,
• C-19 – koniec nakazu używania łańcuchów przeciwpoślizgowych – odwołuje znak C-18.

Znaki nakazu wskazują na obowiązki uczestnika ruchu drogowego. Mogą być związane z poruszaniem się pieszych, kierujących rowerami jednośladowymi lub pojazdami spalinowymi. Są stawiane w sytuacjach, gdy występuje możliwość zmiany wymaganego sposobu poruszania się lub zmieniają się warunki ruchu. Są istotnym wskazaniem dla wszystkich uczestników ruchu drogowego.