Czym jest włączanie się do ruchu? Definicja
Włączanie się do ruchu to manewr, który ma miejsce w momencie, gdy kierowca rozpoczyna jazdę po postoju lub zatrzymaniu się. Najczęściej wykonuje się go podczas opuszczania parkingu lub prywatnej posesji. Co ważne, manewr ten nie zachodzi w sytuacji, gdy postój był wymuszony warunkami na drodze i przepisami ruchu drogowego.
Włączeniem się do ruchu nie jest:
- ruszanie po oczekiwaniu na pojawienie się zielonego światła,
- opuszczanie bus pasa,
- kontynuacja jazdy po staniu w korku,
- ruszanie po zatrzymaniu się przed przejściem dla pieszych.
Włączeniem się do ruchu jest natomiast wjeżdżanie na ulicę z:
- pobocza, chodnika, drogi dla rowerów lub pasa dla pojazdów powolnych,
- nieruchomości, obiektu przydrożnego (np. stacji benzynowej), drogi wewnętrznej lub gruntowej, strefy zamieszkania,
- zajezdni lub pętli autobusowej/tramwajowej.
Ogólne zasady włączania się do ruchu
Wykonując manewr włączania się do ruchu, musisz zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa innym uczestnikom, którzy znajdują się już na głównej ulicy lub chodniku. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, w której prowadzisz pojazd komunikacji miejskiej w obszarze zabudowanym – wówczas to inne samochody powinny się zatrzymać, by Cię przepuścić.
Chęć wykonania manewru włączania się do ruchu trzeba też odpowiednio zasygnalizować. W przypadku samochodów następuje to poprzez włączenie kierunkowskazu, a rowerzystów – wyciągnięcie ręki z odpowiednim gestem. Należy zrobić to odpowiednio wcześnie, by kierowcy poruszający się główną drogą znali Twoje zamiary, jeszcze zanim wykonasz jakikolwiek ruch.
Włączanie się do ruchu a piesi i rowerzyści
Obowiązek ustąpienia pierwszeństwa nie dotyczy tylko samochodów. Kierowca wyjeżdżający z posesji musi przepuścić też przechodniów i rowerzystów poruszających się po chodniku. Jeśli tego nie zrobi, grozi mu mandat.
Zasady włączania się do ruchu – autobusy, tramwaje i trolejbusy
W większych miastach po drogach publicznych poruszają się nie tylko auta, lecz także pojazdy komunikacji miejskiej jak np. autobusy, tramwaje czy trolejbusy. Podlegają one nieco innym przepisom, zwłaszcza jeśli chodzi o włączanie się do ruchu. Zgodnie z prawem kierowcy innych pojazdów (niezwiązanych z komunikacją miejską) muszą:
- zachować szczególną ostrożność i zmniejszyć prędkość, zbliżając się do przystanku autobusowego;
- umożliwić autobusowi czy trolejbusowi włączenia się do ruchu również wtedy, gdy na drodze jest korek;
- ustąpić pierwszeństwa pojazdowi komunikacji miejskiej, który sygnalizuje kierunkowskazem zamiar zmiany pasa lub wyjechania z zatoki na jezdnię.
Uwaga: kierujący autobusem czy trolejbusem nie może włączyć się do ruchu bez uprzedzenia i w dowolnym momencie, mimo że ma on pierwszeństwo. Przed wykonaniem tego manewru musi upewnić się, że będzie to bezpieczne.
Przepisy te dotyczą zarówno standardowych pojazdów komunikacji miejskiej, jak i autobusów szkolnych – oznaczonych prostokątnymi tablicami barwy białej z przodu i z tyłu, z czarnym napisem „autobus szkolny”.
Pierwszeństwo pojazdów komunikacji miejskiej a obszar zabudowany
Wspomniane wyżej zasady włączania się do ruchu pojazdów komunikacji miejskiej dotyczą jedynie obszaru zabudowanego. Poza nim obowiązują standardowe przepisy, zgodnie z którymi kierowca wyjeżdżający z zatoki, parkingu czy posesji musi ustąpić pierwszeństwa innym samochodom znajdującym się na głównej drodze.
Warto o tym pamiętać zwłaszcza na terenach podmiejskich. W takich miejscach wciąż poruszają się pojazdy komunikacji miejskiej – najczęściej linie obejmujące również pobliskie miejscowości.
Uwaga! Przepisy te nie dotyczą autobusów szkolnych. Pojazdy te mają pierwszeństwo niezależnie od tego, czy poruszają się po obszarze zabudowanym, czy niezabudowanym.
Włączanie się do ruchu na drodze dwupasmowej
Włączanie się do ruchu na drodze dwupasmowej nie jest trudne. Na początku należy zbliżyć się do jezdni i włączyć kierunkowskaz. Następnie trzeba poczekać, aż skrajny pas będzie wolny. Po upewnieniu się, że przestrzeń pomiędzy kolejnymi pojazdami jest wystarczająco duża, można przejść do wykonania manewru.
Włączając się do ruchu, zawsze należy wjeżdżać na skrajny pas. Później możesz go zmienić – w zależności od tego, w którą stronę chcesz skręcić na najbliższym skrzyżowaniu.
Włączanie się do ruchu na autostradzie
Autostrady są zbudowane nieco inaczej niż drogi w centrach miast. Ze względu na obowiązujący tam wyższy limit prędkości muszą uwzględniać one również specjalne pasy rozbiegowe. Znajdują się one po boku głównej drogi, na końcu wjazdu. Są miejscami, w których można bezpiecznie się rozpędzić przed włączeniem się do ruchu.
Korzystając z pasów rozbiegowych, należy przestrzegać kilku zasad:
- maksymalnie wykorzystać dostępną długość jezdni do nabrania prędkości, która nie spowoduje zagrożenia dla osób poruszających się po głównej drodze;
- nie zatrzymywać się – może to spowodować bardzo poważne niebezpieczeństwo dla osób jadących za Tobą;
- zachować szczególną ostrożność i wjechać na główny pas dopiero wtedy, gdy będzie wolny, ale jeszcze przed zakończeniem strefy rozbiegowej.
Włączanie się do ruchu z pasa dla pojazdów powolnych
Pas dla pojazdów powolnych to specjalny fragment jezdni, który jest przeznaczony dla samochodów niebędących w stanie osiągnąć minimalnej prędkości dla danego odcinka drogi. Można go spotkać głównie w górach, gdzie ciężkie auta transportowe mają problem z szybkim wjechaniem na duże wzniesienia.
Opuszczając strefę dla pojazdów powolnych, nie wykonujesz manewru zmiany pasa. Zgodnie z prawem jest to włączanie się do ruchu. Oznacza to, że musisz ustąpić pierwszeństwa wszystkim samochodom znajdującym się na głównej drodze, mimo tego, że w tym przypadku nie dochodzi do zatrzymania czy wyjazdu posesji.
Kary za nieprzestrzeganie zasad włączania się do ruchu
Kierowcy, którzy nie przestrzegają zasad włączania się do ruchu, muszą liczyć się z ryzykiem nałożenia mandatu. Kary za tego typu wykroczenia są bardzo wysokie – nierzadko liczy się je w tysiącach złotych:
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu lub rowerzyście poruszającemu się chodnikiem podczas wyjazdu z posesji – 1500 zł i 5 punktów karnych,
- nieustąpienie pierwszeństwa pojazdowi komunikacji miejskiej, który chce wyjechać z zatoki lub zmienić pas ruchu i sygnalizuje to kierunkowskazem – do 3000 zł,
- brak kierunkowskazu przy włączaniu się do ruchu – 200 zł,
- nieustąpienie pierwszeństwa innym pojazdom podczas włączania się do ruchu – 250 zł i 5 punktów karnych.
O dokładnej wysokości mandatu decyduje policja. Czasami może nałożyć kilka kar jednocześnie – np. wtedy, gdy nie ustąpisz pierwszeństwa, dodatkowo nie włączając kierunkowskazu.
Inne konsekwencje związane z nieprawidłowym włączaniem się do ruchu
Nie zapominaj o tym, że manewr włączania się do ruchu bywa niebezpieczny – zwłaszcza gdy planujesz wjechać na drogę, po której należy poruszać się z dużą prędkością (drogi ekspresowe, autostrady). Niezachowanie ostrożności czy wymuszenie pierwszeństwa w takim miejscu może być tragiczny w skutkach. Nierzadko jest powodem poważnych wypadków, w tym również tych śmiertelnych.
Zgodnie ze statystykami prowadzonymi przez policję nieustąpienie pierwszeństwa było przyczyną aż 5169 wypadków z winy kierujących w 2024 roku. To aż 26,3% wszystkich zdarzeń tego typu. W ich wyniku zginęło 230 osób.