Rodzaje skrzyżowań w Polsce – wygląd, budowa, oznakowanie

znaki
znakiZaktualizowano: 2025-09-30
facebook

Skrzyżowania to nieodłączna część infrastruktury drogowej. Ich pokonywanie wymaga dużej uwagi ze strony kierowców, gdyż są to miejsca, w których dość często dochodzi do kolizji lub wypadków. Sprawdź, jakie rodzaje skrzyżowań można wyróżnić oraz czym się one charakteryzują. Dowiedz się również, w jaki sposób powinny być one prawidłowo oznakowane.

Czym jest skrzyżowanie?

Zgodnie z ustawą z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym skrzyżowanie jest częścią drogi. To połączenie dróg lub jezdni jednej drogi na jednym poziomie (wyjątkiem jest połączenie drogi o nawierzchni twardej z drogą o nawierzchni gruntowej lub z drogą wewnętrzną). Umożliwia zmianę kierunku jazdy w zależności od tego, gdzie kierujący pojazdem zamierza pojechać. Skrzyżowanie można pokonać w następujący sposób:

  • skręcić w prawo,
  • skręcić w lewo,
  • pojechać na wprost,
  • zawrócić.

Każdy uczestnik ruchu znajdujący się na skrzyżowaniach są zobowiązani do stosowania się w pierwszej kolejności do poleceń i sygnałów wydawanych przez kierujących ruchem, następnie do sygnałów świetlnych i znaków drogowych. 

Rodzaje skrzyżowań drogowych – czym się charakteryzują?

Wyróżnia się następujące typy skrzyżowań:

  • dróg równorzędnych,
  • oznaczone znakami drogowymi pionowymi i poziomymi,
  • z sygnalizacja świetlną
  • o ruchu okrężnym.

Biorąc pod uwagę układ geometryczny dróg tworzących skrzyżowanie, można je także podzielić na te w kształcie litery „T”, „Y” lub „X”. 

Skrzyżowanie dróg równorzędnych

Skrzyżowanie dróg równorzędnych charakteryzuje się tym, że na takim przecięciu nie ma wyróżnionego kierunku z pierwszeństwem przejazdu. Nie występuje na nim sygnalizacja świetlna. Przed skrzyżowaniem dróg równorzędnych można spotkać znak A-5 „skrzyżowanie dróg — skrzyżowanie równorzędne”. Jest on umieszczany na obszarach zabudowanych, gdy układ dróg może wprowadzać w błąd i sugerować kierującym pojazdami inne zasady pierwszeństwa. Może być on zastosowany również wtedy, gdy skrzyżowanie równorzędne jest słabo widoczne.

znak a5 czarny krzyż na żółtym tle

Znak A-5 „skrzyżowanie dróg – skrzyżowanie równorzędne”

Jak należy zachować się podczas pokonywania skrzyżowania równorzędnego? Przede wszystkim należy stosować zasadę prawej ręki. Oznacza to, że kierujący zbliżający się do skrzyżowania ma obowiązek przepuścić pojazdy nadjeżdżające z prawej strony. Jeśli chce skręcić w lewo, musi ustąpić pierwszeństwa także tym nadjeżdżającym z naprzeciwka na wprost i skręcającym w prawo. Należy pamiętać, że na skrzyżowaniach równorzędnych zawsze pierwszeństwo mają pojazdy szynowe (zasada ta nie dotyczy pojazdów uprzywilejowanych, które muszą być przepuszczone przez pojazdy szynowe) bez względu na to, z której strony nadjeżdżają. 

Skrzyżowanie ze znakami pionowymi i poziomymi

Innym rodzajem skrzyżowania są te ze znakami pionowymi i poziomymi. Wskazują one kierującym, kto ma pierwszeństwo przejazdu. Ci poruszający się drogą podporządkowaną są zobowiązani do przepuszczenia tych, którzy znajdują się na trasie głównej. Ich pokonywanie jest łatwiejsze niż skrzyżowań dróg równorzędnych, gdyż dzięki znakom kierowcy wiedzą, jakie obowiązują ich zasady. W tabeli znajdziesz najczęściej stosowane oznakowania.

znak a-6a Znak A-6a „skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po obu stronach”
znak a-6b Znak A-6b „skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po prawej stronie”
znak a-6c Znak A-6c „skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po lewej stronie”
znak A-6d Znak A-6d  „wlot drogi jednokierunkowej z prawej strony”
znak A-6e Znak A-6e „wlot drogi jednokierunkowej z lewej strony”

Przed skrzyżowaniem dróg nierównorzędnych umieszcza się także znak A-7 „ustąp pierwszeństwa przejazdu”. Jest on montowany na odcinkach podporządkowanych. Kierujący, którzy się nimi poruszają i widzą znak A-7, muszą przepuścić pojazdy znajdujące się na głównej drodze. Nie mają jednak bezwzględnego obowiązku zatrzymywania. Jeśli kierowca po dojechaniu do skrzyżowania stwierdzi, że nie ma komu ustępować pierwszeństwa, może wjechać na skrzyżowanie bez całkowitego zatrzymania. Musi jednak mieć pewność, że wykonanie tego manewru jest w pełni bezpieczne.

znak A-7

Znak A-7 „ustąp pierwszeństwa”

 

Przed skrzyżowaniami, na których konieczne jest zachowanie szczególnej ostrożności, umieszcza się znak B-20 „stop”. Ma on kształt ośmiokąta oraz czerwone tło i biały napis. Zobowiązuje on kierowców do zatrzymania pojazdu na linii bezwzględnego zatrzymania P-12, jeśli jest namalowana na jezdni lub w takim miejscu, w którym będzie można upewnić się, że wjazd na skrzyżowanie nie utrudni ruchu. Dodatkowo znak B-20 może być uzupełniony tabliczkami:

 

  • T-6c „tabliczka wskazująca rzeczywisty przebieg drogi z pierwszeństwem przez skrzyżowanie (umieszczana na drodze podporządkowanej)”,
  • T-6d „tabliczka wskazująca prostopadły przebieg drogi z pierwszeństwem przez skrzyżowanie oraz układ dróg podporządkowanych (umieszczana na drodze podporządkowanej)”.
znak B-20

Znak B-20 „stop”

 

 

 

 

 

 

 

 

 

znak T-6c

Tabliczka T-6c „tabliczka wskazująca rzeczywisty przebieg drogi z pierwszeństwem przez skrzyżowanie (umieszczana na drodze podporządkowanej)”,

znak T-6d

Tabliczka T-6d „tabliczka wskazująca prostopadły przebieg drogi z pierwszeństwem przez skrzyżowanie oraz układ dróg podporządkowanych (umieszczana na drodze podporządkowanej)”

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Przy drodze z pierwszeństwem przejazdu umieszcza się znak D-1. Ma on charakterystyczny kształt kwadratu ustawionego na wierzchołku. Ustawia się go w odległości do 50 m od skrzyżowania na obszarze zabudowany lub w sytuacji, gdy droga zmienia kierunek. Znak D-1 może być stosowany z tabliczkami:

  • T-6a „tabliczka wskazująca rzeczywisty przebieg drogi z pierwszeństwem przez skrzyżowanie (umieszczana na drodze z pierwszeństwem)”,
  • T-6B  „tabliczka wskazująca układ dróg podporządkowanych (umieszczana na drodze z pierwszeństwem)”.
znak D-1

Znak D-1 „ustąp pierwszeństwa”

 

znak T-6a

Tabliczka T-6a „tabliczka wskazująca rzeczywisty przebieg drogi z pierwszeństwem przez skrzyżowanie (umieszczana na drodze z pierwszeństwem)”

znak T-6b

Tabliczka T-6B „tabliczka wskazująca układ dróg podporządkowanych (umieszczana na drodze z pierwszeństwem)”

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Skrzyżowanie z sygnalizacją świetlną

Na tego rodzaju skrzyżowaniach pierwszeństwo przejazdu jest wyznaczane przez sygnalizację świetlną. Może być ona stała, czyli świecąca w określonych cyklach lub też aktywna – sterowana czujnikami natężenia ruchu. Bardzo często na skrzyżowaniach ze światłami stosowane są również sygnalizatory kierunkowe, które wskazują możliwość skrętu w prawo lub lewo bądź jazdy na wprost. 

Skrzyżowanie o ruchu okrężnym

Skrzyżowanie o ruchu okrężnym to nic innego, jak rondo. Pojazdy poruszają się po nim wyznaczonym pasem wokół centralnej wyspy w tym samym kierunku, przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. 

Ronda można podzielić na:

  • jednopasmowe – o najprostszej konstrukcji z tylko jednym pasem,
  • wielopasmowe – z co najmniej dwoma pasami,
  • podwójne – złożone z dwóch rond umieszczonych obok siebie i połączonych drogami dojazdowymi,
  • turbinowe – z wydzielonymi pasami prowadzącymi do konkretnego zjazdu,
  • spiralne – z pasami ruchu ułożonymi spiralnie,
  • biszkoptowe – z wydłużoną wyspą środkową i zwężeniem w centralnej części. 

Ronda mogą być oznakowane jednym z dwóch znaków:

  • C-12 „ruch okrężny”,
  • A-8 „skrzyżowanie o ruchu okrężnym”.
znak C-12

C-12 „ruch okrężny”

znak A-8

A-8 „skrzyżowanie o ruchu okrężnym”

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Znak C-12 „ruch okrężny” umieszcza się w odległości 25 m od ronda i zazwyczaj jest łączony ze znakiem A-7 „ustąpi pierwszeństwa”. Jest stosowany w przypadku skrzyżowania o ruchu okrężnym, na którym każda z dróg wjazdowych jest równorzędna. Widząc znak C-12 połączony z A-7 należy ustąpić pierwszeństwa wszystkim pojazdom, które znajdują się na rondzie. W przypadku braku drugiego oznaczenia obowiązuje zasada prawej ręki. Pierwszeństwa mają więc wjeżdżający na rondo. 

Znak A-8 „skrzyżowanie o ruchu okrężnym informuje o zbliżaniu się do skrzyżowania o ruchu okrężnym. Może poprzedzać go znak C-12. Najczęściej jest stosowany poza obszarem zabudowanym na drogach głównych z pierwszeństwem przejazdu. Przepisy dopuszczają opcję montażu także w obszarze zabudowanym, jeśli droga prowadząca do ronda na wcześniejszych skrzyżowaniach była trasą z pierwszeństwem.

Podsumowanie

  • Skrzyżowanie to połączenie dróg lub jezdni jednej drogi na tym samym poziomie. Umożliwia jazdę na wprost, w prawo lub lewo oraz zawrócenie.
  • Podstawowy podział skrzyżowań dzieli je na: równorzędne, oznaczone znakami pionowymi i poziomymi, z sygnalizacją świetlną oraz o ruchu okrężnym. 
  • Skrzyżowanie dróg równorzędnych to takie, na którym żadna z dróg nie ma pierwszeństwa przejazdu. Na obszarach zabudowanych lub w przypadku słabo widocznych skrzyżowań stosuje się znak A-5. 
  • Na skrzyżowaniach równorzędnych stosuje się zasadę prawej ręki. Oznacza to, że pojazd dojeżdżający do niego musi ustąpić pierwszeństwa tym, które znajdują się po prawej stronie. Jeśli chce skręcić w lewo, musi przepuścić pojazdy z naprzeciwka jadące na wprost oraz te, które skręcają w prawo. 
  • Skrzyżowania ze znakami pionowymi i poziomymi są łatwiejsze do pokonania niż przecięcia dróg równorzędnych. Oznakowania informują uczestników ruchu, jak powinni się zachować. 
  • Na skrzyżowaniach może być zamontowana  sygnalizacja świetlna. Określa ona zasady przejazdu i wskazuje, które pojazdy mają pierwszeństwo.
  • Skrzyżowanie o ruchu okrężnym to rondo. Zwiększa płynność ruchu oraz bezpieczeństwo, gdyż ogranicza ryzyko kolizji.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

  1. Gdzie najczęściej występują skrzyżowania dróg równorzędnych?

    Skrzyżowania dróg równorzędnych są niebezpieczne ze względu na brak oznakowania i sygnalizacji. Kierujący, którzy je pokonują, muszą wykazać się dobrą znajomością obowiązujących przepisów i zasad ruchu drogowego. Są one stosowane coraz rzadziej. Można je spotkać w małych miejscowościach oraz na rzadko uczęszczanych trasach, a także drogach osiedlowych.

  2. Jakie są największe skrzyżowania o ruchu okrężnym w Polsce?

    Największym rondem w Polsce jest Plac Konstytucji 3 Maja w Głogowie. Zajmuje powierzchnię 5 h, a jego obwód to 850 m. Inne przykłady skrzyżowań o ruchu okrężnym o imponujących rozmiarach, to Rondo Rataje w Poznaniu oraz Rondo Mogilskie w Krakowie.

znaki
znaki
0 KOMENTARZY
Oszczędź nawet do 50% na polisie...
Znajdź dla siebie ochronę w kilka minut bez podawania numeru pesel i telefonu
PORÓWNAJ OFERTY

Najnowsze artykuły

2025-09-30

Linie warunkowego zatrzymania na drodze – jak wyglądają i co oznaczają?

Kierowcy muszą znać nie tylko pionowe znaki drogowe, ale również te umieszczone na jezdni. Są...

2025-09-27

Rodzaje skrzyżowań w Polsce – wygląd, budowa, oznakowanie

Skrzyżowania to nieodłączna część infrastruktury drogowej. Ich pokonywanie wymaga dużej uwagi ze strony kierowców, gdyż...

2025-09-25

Prawidłowe wymiary miejsca parkingowego

Miejsca parkingowe powinny zapewniać optymalną przestrzeń, aby pozostawienie na nich samochodu było nie tylko wygodne,...