Jak wygląda buspas?
Buspas to fragment jezdni oznaczony znakiem pionowym D-11 (postawionym na początku) oraz znakiem poziomym P-22 z napisem „BUS” namalowanym na asfalcie. Najczęściej wyznacza się go po prawej stronie ulicy. Jeśli jednak buspas musi znaleźć się po lewej, zamiast tablicy D-11 stosuje się wariant D-11a. Kontynuację pasa oznacza D-12.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/
Buspasy cieszą się tak dużą popularnością nie bez powodu. Wyznacza się je, aby:
- zwiększyć płynność ruchu pojazdów komunikacji miejskiej – w większych miastach autobusy, które nie mają dostępu do osobnych fragmentów jezdni, często stoją w korkach, co powoduje bardzo duże opóźnienia;
- zwiększyć bezpieczeństwo – zwłaszcza jeśli chodzi o motocyklistów i rowerzystów. Buspasy są mniej zatłoczone niż standardowe pasy, co umożliwia jednośladom poruszanie się poza głównym nurtem ruchu.
Specjalne fragmenty jezdni z napisem „BUS” można spotkać jedynie w miastach – tam, gdzie funkcjonuje komunikacja miejska.
Jazda buspasem – podstawa prawna
To, kto może jeździć buspasem, jest regulowane przez przepisy z 1. kwietnia 2020 roku. Zgodnie z nimi o dokładnej liście pojazdów uprawnionych decyduje generalny dyrektor dróg krajowych i autostrad (drogi krajowe), marszałek województwa (drogi wojewódzkie) lub starosta (drogi powiatowe i gminne). To, kto może legalnie poruszać się buspasem, zależy więc od rodzaju trasy i regionu. W większości polskich miast listy te wyglądają jednak dość podobnie.
Oprócz tego w Polsce obowiązuje szereg innych przepisów, które regulują sposób korzystania z buspasów. To:
- ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym;
- ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych;
- rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach.
Kto może jeździć buspasem?
Najważniejszymi pojazdami, które mogą poruszać się buspasem, są autobusy i trolejbusy. Oprócz nich w większości Polskich miast na takich fragmentach dróg dopuszcza się też ruch:
- dalekobieżnych autobusów i podmiejskich busów,
- taksówek (wówczas tablica D-11 zawiera napis TAXI),
- innych pojazdów transportu zbiorowego, które wykonują odpłatny przewóz osób,
- motocykli (wówczas na znaku pionowym umieszcza się symbol motocykla),
- rowerów (tablica D-11 jest wzbogacona o ikonę roweru).
Jeśli na danym odcinku drogi mogą poruszać się wszystkie wymienione pojazdy, do znaku pionowego dodaje się napis „DOP”. Takie rozwiązanie pozwala na zachowanie przejrzystości tablicy i uniknięcie konieczności uwzględniania w niej kolejno taksówek, motocykli i rowerów.
Obecnie obowiązuje też przepis, który pozwala na poruszanie się po buspasach kierowcom samochodów elektrycznych, niezależnie od miasta. Jest on jednak ograniczony czasowo – wygaśnie 1. stycznia 2026 roku. Nie wiadomo, czy zostanie przedłużony.
Uwaga! Przepis ten obejmuje wyłącznie samochody elektryczne, z napędem wodorowym lub na prąd. Auta hybrydowe nie mogą poruszać się po buspasach.
Czy taxi może jeździć buspasem? Dodatkowe wymagania
Zastanawiasz się, czy taxi może jeździć buspasem? W większości miast jest to zgodne z lokalnymi przepisami, choć w niektórych z nich kierowcy muszą spełnić dodatkowe wymagania. Najczęściej dotyczą one konieczności wyrobienia licencji taksówkarskiej lub tego, że w trakcie przejazdu buspasem w samochodzie musi znajdować się pasażer.
Sposób korzystania z buspasów w największych polskich miastach
Jako że to zarządca drogi decyduje o tym, kto może jeździć buspasem, przepisy w poszczególnych polskich miastach nieco się od siebie różnią. Sprawdź, jak wyglądają one w Warszawie, Krakowie, Gdańsku, Wrocławiu i Poznaniu.
| Buspas Warszawa – kto może jeździć? | · autobusy
· pojazdy Warszawskiego Transportu Publicznego i Miejskiego Transportu Osób Niepełnosprawnych · taksówki · karetki · samochody elektryczne · motocykle (obecnie tylko na specjalnie oznaczonych pasach) W Warszawie są też buspasy, które funkcjonują tylko w godzinach szczytu w dni robocze. W weekendy może korzystać z nich każdy. |
| Buspas Kraków – kto może jeździć? | · autobusy
· taksówki · pojazdy uprzywilejowane · samochody elektryczne |
| Buspas Gdańsk – kto może jeździć? | · samochody elektryczne
· autobusy i trolejbusy · taksówki · motocykle |
| Buspas Wrocław – kto może jeździć? | · autobusy
· samochody elektryczne · pojazdy należące do służb · motocykle · taksówki |
| Buspas Poznań – kto może jeździć? | · autobusy,
· taksówki · służby miejskie · pojazdy elektryczne · motocykle i motorowery Na niektórych ulicach dopuszcza się też ruch rowerowy. |
Warto pamiętać, że dokładne przepisy dotyczące poruszania się po buspasach zależą od zarządcy drogi. Oznacza to, że do zmiany lokalnego prawa nie są potrzebne ogólnopolskie ustawy, których procedowanie często trwa latami. Warunki korzystania z buspasów na poszczególnych drogach mogą więc dynamicznie się zmieniać. Warto je śledzić, by nie narazić się na karę finansową.
Jazda buspasem – sytuacje wyjątkowe
Mimo że z założenia samochody prywatne, które nie są elektrykami, nie mogą poruszać się po buspasach, to istnieje kilka sytuacji, w których jest to dopuszczalne. Kiedy można zjechać na taki fragment drogi, kierując pojazdem nieuprawnionym?
- Podczas skręcania na własną posesję.
- W konkretnych dniach tygodnia, o określonych godzinach – jak np. w Warszawie, gdzie niektóre buspasy funkcjonują tylko w wybranych momentach.
- Na polecenie służb, najczęściej policji.
- Kiedy Twój samochód uległ awarii i blokuje znacznie bardziej zatłoczone standardowe pasy.
- Podczas skrętu prawo – w takiej sytuacji trzeba przepuścić wszystkie uprawnione pojazdy poruszające się po buspasie.
- Kiedy chcesz uniknąć kolizji.
- Gdy istnieje konieczność wyminięcia przeszkody – np. uszkodzonego auta.
Na buspas mogą wjeżdżać również samochody dostawcze i ciężarowe, które dostarczają towar do sklepu położonego z prawej strony. Jest to dopuszczalne w sytuacji, gdy nie ma innej możliwości, by podjechać pod budynek.
W niektórych miejscach na znakach pionowych umieszcza się też informację, że samochody osobowe mogą poruszać się buspasem, gdy przewożą określoną liczbę osób. Najczęściej dotyczy to aut, w których znajduje się co najmniej trzech pasażerów i kierowca.
Nielegalne korzystanie z buspasa – mandat
Osoby, które poruszają się po buspasie pojazdem nieuprawnionym, muszą liczyć się z ryzykiem nałożenia kary. Obecnie mandat za takie przewinienie wynosi 100 zł i 1 punkt karny.
Zdarza się jednak, że nałożona grzywna jest wyższa. Dzieje się tak np. w sytuacji, gdy kierowca przekroczył linię ciągłą, wjeżdżając na buspas lub stworzył zagrożenie w ruchu – np. zmusił inne auto do gwałtownego hamowania. Za każde z tych zachowań funkcjonariusze mogą doliczyć do łącznej kwoty nawet po 500 zł.
Systemy kamer i kontrole na buspasach
Okolice buspasów często są monitorowane przez policjantów. Wynika to z faktu, że kierowcy regularnie łamią przepisy, chcąc np. wyminąć inne samochody stojące w korku. Nie jest to jednak jedyna forma kontroli w tego typu miejscach. W większych polskich miastach powszechny jest montaż specjalnych kamer, które czytają rejestrację aut i pozwalają na zidentyfikowanie tych nieuprawnionych do jazdy buspasem.
Jeśli nielegalny przejazd takim fragmentem ulicy zostanie zarejestrowany, kierowca również otrzyma mandat – podobnie jak ma to miejsce w przypadku fotoradarów. Służby mają bowiem narzędzia do ustalenia właściciela nagranego samochodu.
