Do kierowania ruchem są upoważnieni nie tylko policjanci, ale wszystkie osoby wymienione w art. 6 Ustawy Prawo o ruchu drogowym. Do tej grupy zalicza się m.in. funkcjonariuszy Straży Granicznej i Służby Celno-Skarbowej oraz żołnierzy.
Kierowanie ruchem przez policjanta – kiedy najczęściej występuje?
Kierowanie ruchem przez policjanta to dość rzadki widok. Zazwyczaj stosowane są znaki drogowe oraz sygnalizacja świetlna. Jednak w wyjątkowych sytuacjach może być konieczne ręczne zarządzanie ruchem. Najczęściej odbywa się to w celu zapewnienia bezpieczeństwa i płynności ruchu drogowego w sytuacji, gdy nie ma możliwości swobodnego przejazdu przez określony odcinek lub nie działa sygnalizacja świetlna. Kierowanie ruchem może także być stosowane, aby rozładować ruch.
Gesty i postawy policjanta kierującego ruchem – co oznaczają?
Policjant lub inna osoba upoważniona do kierowania ruchem musi zająć pozycję na drodze w taki sposób, aby być dobrze widocznym dla wszystkich uczestników ruchu. Jednocześnie nie może przeszkadzać kierowcom i pieszym w poruszaniu się. Dowiedz się, co oznaczają poszczególne postawy i gesty wydawane podczas kierowania ruchem.
- Zakaz wjazdu na skrzyżowanie – policjant jest zwrócony przodem lub tyłem do pojazdów bądź pieszych (odpowiednik czerwonego światła na sygnalizacji). Uczestnicy ruchu znajdujący się przed lub za kierującym muszą się zatrzymać. Wyciągnięcie rąk na wysokość barków wskazuje, że za chwilę zostanie otwarty ruch z prawej i lewej strony.
- Zezwolenie na wjazd na skrzyżowanie – policjant stoi bokiem, a jego głowa wykonuje zwroty w lewo i prawo (odpowiednik zielonego światła na sygnalizacji). Ruchem ręki może wskazywać stronę, którą należy go ominąć.
- Informacja o zmianie sygnału – policjant stoi przodem lub tyłem i unosi do góry prawą rękę (odpowiednik pomarańczowego światła na sygnalizacji). Dla oczekujących to znak, że muszą przygotować się do jazdy.
- Przywołanie – policjant wykonuje ruch wskazujący konkretne miejsce na jezdni i stoi bokiem w kierunku uczestnika ruchu. Może także wskazać konieczność zatrzymania w określonym miejscu poprzez skierowanie w kierunku uczestnika ruchu otwartej dłoni.
Są to najważniejsze sygnały stosowane przez kierującego ruchem, które należy znać, aby bezpiecznie poruszać się po drogach.
Kto może kierować ruchem?
Już wiesz, że nie tylko policjant może kierować ruchem. Są do tego uprawnieni także:
- żołnierze Żandarmerii Wojskowej/ wojskowego organu porządkowego, zabezpieczający przemarsz lub przejazd kolumny bądź przeprowadzający akcję ratowania życia i mienia,
- pracownicy kolei na przejeździe kolejowym,
- funkcjonariusze Straży Granicznej,
- inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego,
- umundurowani funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej,
- strażnicy miejscy/gminni,
- strażacy Państwowej Straży Pożarnej podczas prowadzenia akcji ratowniczych,
- osoby działające w imieniu zarządcy drogi lub osoby wykonujące roboty na jego zlecenie bądź za jego zgodą,
- osoby nadzorujące bezpieczne przejście dzieci przez jezdnię w wyznaczonym miejscu,
- kierujący autobusami szkolnymi w miejscach przeznaczonych na wsiadanie i wysiadanie dzieci,
- ratownicy górscy podczas działań ratowniczych,
- strażnicy leśni na terenie lasów lub funkcjonariusze Straży Parku na terenie parków narodowych,
- członkowie ochotniczych straży pożarnych podczas prowadzenia akcji ratunkowych,
- funkcjonariusze Służby Ochrony Państwa w trakcie wykonywania zadań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa osób, obiektów i urządzeń,
- piloci nadzorujący przejazd pojazdu ponadnormatywnego.
Wyżej wymienione osoby są ujęte w Ustawie Prawo o ruchu drogowym. Jednak Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 lipca 2010 r. w sprawie kierowania ruchem drogowym nadaje takie uprawnienia także:
- osobom odpowiedzialne za utrzymanie porządku podczas procesji, konduktu pogrzebowego, pielgrzymki (w tym także rowerowej) lub innej zorganizowanej grupy, jeśli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa,
- strażakom jednostek ochrony przeciwpożarowej podczas akcji ratowniczych,
- umundurowanym i oznakowanym pracownikom nadzoru ruchu komunikacji miejskiej podczas czynności związanych z zapewnieniem płynności ruchu pojazdów komunikacji miejskiej, zdarzeniami drogowymi lub awariami,
- członkom zespołów ratownictwa medycznego podczas akcji ratowniczych do momentu przybycia na miejsce innych osób uprawnionych do kierowania ruchem.
Przepisy prawa określają także wymóg stosowania kamizelek odblaskowych lub ubrań specjalnych, które mają na celu zapewnić dobrą widoczność dla wszystkich uczestników ruchu:
- żółte kamizelki z elementami odblaskowymi i wyróżnikami formacji – w przypadku policjantów, żołnierzy Żandarmerii Wojskowej, funkcjonariuszy Staży Granicznej, inspektorów Inspekcji Transportu Drogowego, funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej, funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa, strażników miejskich i gminnych,
- kamizelki pomarańczowe z elementami odblaskowymi z wyróżnikiem przedsiębiorcy, dla którego pracują, służby, do której należą lub rodzaju wykonywanych czynności – w przypadku osób odpowiedzialnych za porządek podczas procesji, pielgrzymki, konduktu pogrzebowego i innych zorganizowanych grup, strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej, pracowników nadzoru ruchu komunikacji miejskiej, kierowców autobusów szkolnych, strażników leśny ich funkcjonariuszy Straży Parku oraz pilotów transportów ponadnormatywnych,
- ubrania specjalne zgodne z wymogami formacji – w przypadku strażaków Państwowej Straży Pożarnej i członków ochotniczych straży pożarnych,
- ubranie z elementami odblaskowymi – w przypadku członków zespołów ratownictwa medycznego,
- ubranie z elementami odblaskowymi i wyróżnikiem podmiotu uprawnionego do wykonywania ratownictwa górskiego – w przypadku ratowników górskich.
Kierujący ruchem musi zadbać o to, aby wydawane przez niego znaki były czytelne i dobrze widoczne. Jest to niezbędne, aby zapewnić bezpieczeństwo na drodze i ułatwić poruszanie się po niej uczestnikom ruchu.
