Jak postawić znak drogowy na terenie prywatnym?

W jakim celu na terenach prywatnych stawia się znaki drogowe?

Stawianie znaków drogowych na prywatnych posesjach jest dość częstą praktyką. Na taki krok decydują się przede wszystkim osoby prowadzące działalność gospodarczą, które chcą usprawnić ruch klientów, pracowników i kontrahentów na niewielkim terenie. Najczęściej znaki drogowe na prywatnych działkach mają na celu:

• zwiększenie bezpieczeństwa – pomagają one uniknąć kolizji i wypadków, np. poprzez określenie pierwszeństwa, ograniczenie prędkości czy wskazanie prawidłowego kierunku jazdy;
• ułatwienie organizacji ruchu – tablice porządkują przepływ pojazdów i pieszych, zapobiegając chaosowi komunikacyjnemu; to ważne zwłaszcza na posesjach, które każdego dnia są odwiedzane przez wiele osób;
• informowanie użytkowników o zakazach, specjalnych strefach, wjazdach do garażów itd.;
• wyznaczanie miejsc dla pracowników, gości, mieszkańców, dostawców czy służb ratunkowych.

Kto odpowiada za znaki drogowe na terenach prywatnych?

O ile za znaki w przestrzeniach publicznych odpowiadają konkretne organy (w zależności od typu drogi), o tyle w przypadku prywatnych posesji ta kwestia jest znacznie bardziej skomplikowana. Przepisy klasyfikują tego typu przestrzenie jako drogi wewnętrzne, których budową, przebudową, remontem lub utrzymaniem powinien zająć się zarządca terenu. Dopiero jeśli na danym obszarze nie wyznaczono takiej osoby, obowiązek ten przechodzi na właściciela.

Oznakowanie miejsc, w którą łączą się drogi publiczne i wewnętrzne

Zgodnie z ustawą o drogach publicznych za oznakowanie miejsc, w których łączą się one z ulicami wewnętrznymi, odpowiada odpowiedni organ państwowy. Kto nim jest? Oto rozpiska:

• drogi krajowe – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad,
• drogi wojewódzkie – zarząd województwa,
• drogi powiatowe – zarząd powiatu,
• drogi gminne – wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

Czy na terenie prywatnym można postawić dowolny znak?

Kodeks drogowy wskazuje, że podmioty zarządzające drogami wewnętrznymi muszą stosować znaki i inne sygnały zgodnie z obowiązującym prawem. Oznacza to, że nie mogą być one ustawiane w dowolny sposób. Powinny też być zgodne z wymogami dotyczącymi kolorystyki, wymiarów, widoczności, liternictwa czy odblaskowości, a także sposobu montażu i konstrukcji wsporczych.

Decydując się na montaż znaku na posesji prywatnej, należy pamiętać o tym, że:

• nie może on zawierać grafiki, której nie przewiduje prawo o ruchu drogowym;
• jeśli chcesz umieścić na tablicy dodatkowe informacje, musisz zrobić to tak, jak wskazują przepisy (np. poprzez domontowanie dodatkowej tabliczki z godzinami obowiązywania pod głównym znakiem);
• nie możesz w żaden sposób modyfikować oznaczenia;
• tablica powinna cechować się odpowiednio wysoką jakością wykonania – ma to wpływ na jej trwałość i czytelność w różnych warunkach atmosferycznych;
• musisz dopasować odpowiednią wielkość znaku do dostępnej przestrzeni i typu drogi.

Te same przepisy dotyczą tablic, jak i poziomych oznaczeń malowanych na asfalcie. Łączenie tych dwóch rozwiązań jest powszechną praktyką, pozwalającą na jeszcze skuteczniejsze uporządkowanie ruchu na posesji.

Uwaga! Postawienie niektórych znaków wymaga też uzyskania odpowiedniego pozwolenia czy zgłoszenia tego faktu w urzędzie. Jest tak m.in. w sytuacji, gdy tablica będzie widoczna dla uczestników ruchu na drogach publicznych, co może wpływać na ich zachowanie.

Pozwolenie na postawienie znaku drogowego

Jak wspomniano wyżej, w niektórych przypadkach samodzielnie postawione znaki drogowe mogą wpływać nie tylko na zachowania osób znajdujących się na posesji prywatnej, lecz także tych poruszających się po drogach publicznych. Takie zjawisko jest niepożądane – w obu strefach obowiązują zupełnie inne przepisy, których mieszanie może powodować dezorientację i zagrożenie w ruchu. Z tego powodu w sytuacji, gdy planujesz postawić własny znak blisko drogi publicznej, lepiej uprzednio skontaktować się z urzędem gminy lub miasta. Specjaliści sprawdzą, czy w danym przypadku konieczne jest wystąpienie o pozwolenie, a jeśli tak – wskażą formalności, jakich należy dopełnić.

Zazwyczaj aby postawić taki znak, trzeba wypełnić odpowiedni formularz, przygotować mapę sytuacyjną i napisać uzasadnienie. Komplet dokumentów powinien trafić do właściwego urzędu przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac związanych z instalacją tablicy. Zwykle decyzje są wydawane w okresie od kilku dni do kilku tygodni. Warto więc wystąpić o pozwolenie odpowiednio wcześnie.

Uwaga! W przypadku znaków wymagających wydania pozwolenia po ich instalacji należy poinformować urząd o zakończeniu prac, a często też dostarczyć dokumentację fotograficzną. Urzędnicy mogą również przeprowadzić kontrolę.

Czym skutkuje nieprawidłowe oznakowanie drogi na terenie prywatnym?

Jeśli zdecydujesz się na ustawienie znaków drogowych niezgodnie z prawem, grozi Ci mandat, a także konieczność usunięcia tablicy. Mówi o tym następujący zapis:

„Kto narusza przepisy dotyczące sposobu znakowania dróg wewnętrznych, podlega karze grzywny” – art.85a § 1 kodeksu wykroczeń.

Odpowiedzialności nie unikniesz również wtedy, gdy zlecisz nieprawidłowe postawienie znaku innej osobie. Wówczas kara i tak jest nakładana na tego, kto wydał taką decyzję. 

Pamiętaj, że niewłaściwe rozmieszczenie tablic lub niezgodność ich parametrów z przepisami może doprowadzić też do wielu innych konsekwencji jak:

• wprowadzanie uczestników ruchu na posesji w błąd – co skutkuje zwiększonym ryzykiem kolizji,
• utrudnienie wykonywania manewrów – np. zły kąt ustawienia tablic często wpływa negatywnie na ocenę poprawnego kierunku jazdy;
• kolizje i wypadki – w takiej sytuacji zarządca nieruchomości może ponieść odpowiedzialność cywilną lub karną, w tym obowiązek pokrycia kosztów napraw lub leczenia.

Z tego powodu przed postawieniem znaków należy samodzielnie przeanalizować przepisy ruchu drogowego, a w razie wątpliwości – skontaktować się z lokalnymi organami administracji lub innymi specjalistami w tej dziedzinie. Natomiast podczas zamawiania tablic warto upewnić się, że zostały one sprawdzone przez producenta pod kątem zgodności z przepisami.

Ile wynosi mandat za nieprawidłowe postawienie znaku na prywatnej posesji?

Art. 85 § 1 kodeksu wykroczeń wskazuje: kto samowolnie ustawia, niszczy, uszkadza, usuwa, włącza lub wyłącza znak, sygnał, urządzenie ostrzegawcze lub zabezpieczające albo zmienia ich położenie, zasłania je lub czyni niewidocznymi, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. Ewentualny areszt trwa wówczas od 5 do 30 dni, a grzywna wynosi do 5000 zł. O wymiarze kary decyduje sąd.

Uwaga! Podobne przepisy obowiązują również w przypadku pachołków czy słupków ustawionych na chodniku, zwłaszcza gdy uniemożliwiają one wykonanie konkretnych manewrów.

Gdzie kupić znaki na prywatną posesję?

O ile znaki montowane przy drogach publicznych zazwyczaj są zamawiane hurtowo, o tyle właściciele prywatnych posesji zazwyczaj potrzebują pojedynczych egzemplarzy takich tablic. Obecnie można je kupić w wielu miejscach. Liczne firmy specjalizujące się w produkcji oznakowania drogowego kierują swoją ofertę zarówno do organów państwowych, jak i klientów indywidualnych. Zamawiając takie znaki, trzeba jednak pamiętać o kilku kwestiach:

• poszczególne tablice różnią się od siebie wielkością – na autostradach stawia się znacznie większe oznaczenia niż np. w wąskich uliczkach między kamienicami. Obowiązkiem zarządcy działki jest dobranie odpowiednich wymiarów produktu do miejsca, w którym ma się znaleźć;
• znaki powinny być wykonane z trwałych materiałów – z założenia mają one przetrwać wiele lat intensywnego użytkowania, dlatego warto, by były one odporne na stały kontakt z wilgocią, zmienne temperatury czy bezpośredni wpływ promieni słonecznych;
• tablice muszą być zgodne z przepisami o ruchu drogowym – na rynku można znaleźć zarówno w pełni legalne oznaczenia, jak i te, które nie spełniają wszystkich obecnie obowiązujących wymogów. Z tego powodu przed zamówieniem takich produktów należy upewnić się, że będzie można je zamontować zgodnie z prawem.

Niektóre firmy nie tylko oferują znaki drogowe, lecz także zajmują się ich prawidłowym rozmieszczeniem i doborem. Kompleksowe usługi są dobrym wyborem dla osób, które nie są pewne, czy stworzony przez nie projekt jest w pełni zgodny z aktualnymi przepisami.